امیرعباس آذرم‌وند: آخرین آمارهای مرکز آمار نشان می‌دهد که نرخ تورم سالانه برای دومین ما پیاپی در بهمن ماه روی ۳۲ درصد ثابت باقی ماند. این در حالی است که نرخ تورم نقطه به نقطه و نرخ تورم ماهانه به روند افزایشی خود ادامه دادند و در میانه زمستان بالاترین نرخ تجربه شده در سال ۱۴۰۳ را به ثبت رساندند.

در بهمن ماه نرخ تورم ماهانه در حالی به ۴.۱ درصد رسید که پیش از آن هم بالاترین تورم ماهانه تجربه شده ۱۴۰۳ در دی ماه با نرخ ۲.۹ درصدی حاصل شد. کمترین تورم ماهانه در سال جاری در شهریور با نرخ ۱.۷ درصدی حاصل شد. باید به این نکته توجه داشت که اگر یک سال مداوم تورم ماهانه دو درصد باشد، در پایان آن سال نرخ تورم سالانه حدود ۳۰ درصد خواهد بود و به این اعتبار اگر یک سال مداوم تورم ماهانه ۴ درصد بر اقتصاد حاکم باشد، در پایان سال تورم به حوالی ۶۰ درصد خواهد رسید.

تورم نقطه به نقطه هم با وضعیتی نسبتا مشابه مواجه بوده با این تفاوت که روند فزاینده نرخ آن در فاصله دی و بهمن ماه به نحوی بود که بیش از ۳.۵ درصد بر این شاخص افزوده شد. در دی ماه نرخ تورم نقطه به نقطه ۳۱.۸ درصد اعلام شد که در بهمن ماه به ۳۵.۳ درصد رسید. این مهم نشان می‌دهد بهمن ماه تورم بالایی تجربه شد و اصولا تورم ماهانه به سرعت خود را در افزایش شاخص تورم نقطه به نقطه منعکس می‌کند. پیش از این بالاترین تورم نقطه به نقطه‌ای که تجربه شده بود ۳۲.۲ درصد بود.

از سوی دیگر نرخ تورم سالانه روند کاهنده خود را خاتمه داده است که می‌تواند گواهی دیگر بر پایان روند کاهنده تورم کشور باشد.

نکته حائز اهمیت آن است که افزایش تورم ماهانه و نقطه به نقطه خود را وقفه‌ای چند ماهه در نرخ تورم سالانه نشان می‌دهند. با توجه به روند فزاینده این دو شاخص و همچنین افزایش نرخ ارز در بازار و حذف سامانه نیما، جهش تورم سالانه و ورود آن به کانال ۴۰ تا ۵۰ درصدی در ماههای آینده قطعی به نظر می‌رسد.

تورم یک بیماری مزمن و دیرپا در اقتصاد ایران است. حتی پیش از تحریم‌های آمریکا هم تورم دو رقمی مشکلی همیشگی در اقتصاد کشور بود به نحوی که در ۵۰ سال گذشته تعداد سالهایی که تورم تک رقمی بوده به اندازه انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. پیش از تحریم‌های دهه ۹۰ میانگین تورمی اقتصاد ایران حدود ۲۰ درصد بود حال آن‌که امروز میانگین جهانی تورم کشورهای جهان کمتر از ۵ درصد است.

با وجود اینکه تورم دو رقمی بیماری قدیمی در اقتصاد است اما از ابتدای دهه ۹۰ به این سو در بیشتر سالها تورم به مراتب بیش از نرخ میانگین کشور بوده است. به طور مثال آمارهای بانک مرکزی می‌گوید در سال ۹۷ تورم سالانه از ۳۱ درصد بیشتر بود و پس از آن تا سال ۱۴۰۱ همواره تورم بیش از ۴۰ درصد بوده است. درواقع آمارهای بانک مرکزی که هنوز نرخ سال ۱۴۰۲ را هم منتشر نکرده نشان می‌دهد برای پنج سال پی در پی تورم بیش از دو برابر میانگین بلندمدت تورم در ایران بوده است.

پس گرچه در سال جاری تا حدی از شدت تورم کاسته شده و از کانال ۴۰ تا ۵۰ درصدی پایین آمد ولی هنوز به شکل چشمگیری نرخ تورم بیش از میانگین بلند مدت است. به نظر می‌رسد سیاست‌ اقتصادی می‌تواند در اقتصاد ایران راهگشا باشد که در گام نخست، بتواند تورم را کنترل کند. اقداماتی چون حذف سامانه نیما یا افزایش قیمت کالاهای مختلف هر دستاوردی که داشته باشند، قطعا به افزایش تورم و نوسانات اقتصادی منجر می‌شود.

۲۲۳۲۲۹