قالب نیمه تونل فرم یک سیستم پیشرفته و پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز است که برای اجرای دیوارهای بتنی و به طور کلی سازه های بتنی، به صورت سریع و با کیفیت بالا طراحی شده است. این روش، برخلاف قالب تونلی کامل، تنها بر ساخت دیوارها متمرکز است و سقف به صورت مجزا (معمولا با سیستم هایی مانند سقف میز پرنده) اجرا می‌شود. این ویژگی باعث انعطاف پذیری بیشتر در طراحی سقف و تطبیق پذیری با نیازهای متنوع پروژه ها می‌شود.

قالب نیمه تونل فرم به دلیل سرعت اجرای بالا، کاهش هزینه های نیروی کار و افزایش دقت در ساخت، به ویژه در پروژه‌های بزرگ مسکونی، تجاری و صنعتی که نیاز به تکرار پلان‌های مشابه دارند، بسیار محبوب است. در این مقاله، به معرفی بیشتر این سیستم قالب بندی، بررسی کاربردهای این سیستم و مزایای استفاده از آن در صنعت ساخت‌وساز می پردازیم.

معرفی قالب نیمه تونل فرم 

قالب نیمه تونل فرم یا Slab Table Formwork یک سیستم مدرن و کارآمد برای قالب بندی سازه های بتنی در پروژه های بزرگ مقیاس و چند طبقه است. این روش به طور خاص برای سازه های بدون تیر طراحی شده و باعث افزایش سرعت اجرا و کاهش هزینه های نیروی انسانی می‌شود.

این سیستم از تخته سه‌لایی قالب بندی، تیرهای چوبی H20، سر جک و جک های شمعی تشکیل شده که در محل پروژه به صورت یکپارچه مونتاژ شده و به شکل پانل های بزرگ قالب بندی درمی‌آیند. یکی از مزایای مهم این سیستم قالب بندی، امکان جابجایی سریع با جرثقیل بدون نیاز به دمونتاژ قطعات است. این ویژگی باعث به حداقل رساندن زمان توقف بین مراحل بتن ریزی شده و بهره وری پروژه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

از دیگر مزایای این سیستم، می‌توان به یکنواختی سطح بتن، کاهش مصرف مصالح موقت، قابلیت استفاده مجدد و کاهش وابستگی به نیروی انسانی ماهر اشاره کرد. این نوع قالب بندی در ساختمان های اداری، مسکونی، بیمارستان‌ها و پروژه های صنعتی که سرعت و دقت اجرا از اهمیت بالایی برخوردار است، کاربرد دارد.

مزایای استفاده از قالب نیمه تونل فرم در پروژه های ساختمانی

استفاده از قالب نیمه تونل فرم در پروژه های ساختمانی از مزایای چشمگیری برخوردار است که هم از نظر فنی و هم اقتصادی نقش زیادی در بهبود روند اجرای پروژه دارد.

• افزایش بهره وری در سایت پروژه

قالب نیمه تونل فرم با سطح پوشش گسترده، امکان قالب بندی همزمان بخش‌های بزرگی از سقف را فراهم می‌کند. این ویژگی باعث کاهش تعداد دفعات جا‌به‌جایی و نصب قالب‌ها شده و سرعت اجرای پروژه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

• واحدهای پیش ساخته و آماده نصب

این سیستم قالب بندی به صورت مدولار و از پیش ساخته طراحی شده است، به این معنی که نیازی به مونتاژ و دمونتاژ مکرر در هر طبقه ندارد. برخلاف قالب های سنتی که برای هر مرحله از ساخت باید دوباره سرهم شوند، قالب نیمه تونل فرم به صورت یکپارچه ساخته شده و مستقیما در محل پروژه نصب می‌شود. این امر زمان اجرا را کاهش داده و از خطاهای انسانی در فرآیند قالب بندی جلوگیری می‌کند.

• جابجایی سریع و آسان

یکی از مهمترین مزایای این قالب، قابلیت جابجایی آسان آن است. پس از بتن ریزی و گیرش اولیه بتن، قالب های نیمه تونل فرم به راحتی توسط چرخ های مخصوص یا با کمک جرثقیل های برجی به موقعیت جدید انتقال داده می‌شوند. این ویژگی هم موجب تسریع فرآیند اجرای طبقات بعدی می‌شود و هم نیاز به نیروی انسانی برای حمل و نقل دستی قالب ها را نیز کاهش می‌دهد.

• سازگاری کامل با سایر سیستم های قالب بندی

این سیستم به طور کامل با دیگر روش های قالب بندی از جمله قالب های تیر چوبی و تخته های سه لایه سازگار است. استفاده از تیرهای H20، پنل های چوبی و جک های فلزی در کنار قالب نیمه تونل فرم، انعطاف پذیری بالایی در طراحی و اجرا ایجاد می‌کند. این ویژگی به مهندسان این امکان را می‌دهد که با توجه به نیازهای پروژه، بهترین ترکیب از قالب ها را انتخاب کنند و بهینه ترین روش ساخت را پیاده سازی نمایند.

نقش قالب نیمه تونل فرم در سرعت اجرای پروژه ها

در این نوع سیستم قالب بندی از ترکیب قالب تونل فرم برای دیوارها و قالب میز پرنده برای سقف‌ها استفاده می‌شود که باعث تسریع فرآیند ساخت می‌شود.

نکته اصلی اینجاست که این سیستم امکان قالب بندی هم زمان دیوارها را فراهم می‌آورد. به این ترتیب، در مراحل اولیه پروژه، سرعت پیشرفت به طور واضحی افزایش پیدا می‌کنه و کل روند اجرا بسیار سریع تر پیش می رود، به این دلیل که زمان لازم برای نصب و بازکردن قالب ها کاهش می‌یابد. با این حال روش اجرای سقف در قالب نیمه تونل فرم به کمک قالب های دیگر امکان پذیر است. استفاده از قالب میز پرنده برای سقف ها نیز این امکان را فراهم می‌کند که سقف ها به سرعت و با دقت بالا قالب بندی شوند، بدون آنکه نیاز به زمان زیادی برای جابه‌جایی و نصب قالب ها باشد.

از سوی دیگر، این سیستم نیاز به نیروی کار کمتری دارد، زیرا فرآیند قالب بندی سریع تر و با حداقل دخالت نیروی انسانی انجام می‌شود. همچنین، با کاهش تعداد مراحل کاری و انجام همزمان بخش های مختلف سازه، هزینه های پروژه نیز کاهش پیدا می‌کند.

تفاوت قالب نیمه تونل فرم و تونل فرم

در سیستم های قالب بندی پروژه های ساختمانی، استفاده از قالب تونل فرم و قالب نیمه تونل فرم هر دو به منظور تسریع روند اجرا به کار گرفته می‌شوند، اما با رویکردهای متفاوتی عمل می‌کنند. در قالب تونل فرم، از قالب های ثابت و یکپارچه برای قالب بندی همزمان دیوارها و سقف ها بهره می‌برند. این روش برای پروژه های بزرگ با حجم کار زیاد، به دلیل کاهش زمان های توقف مناسب است؛ چرا که به دلیل عدم نیاز به تنظیم مجدد قالب ها منجر به افزایش سرعت اجرایی پروژه می شود. اما این سیستم، به دلیل نیاز به تجهیزات خاص و نیروی انسانی بیشتر، هزینه های اولیه بالاتری نیز به همراه دارد.

از سوی دیگر، در قالب نیمه تونل فرم، فرآیند قالب بندی به صورت ترکیبی صورت می‌گیرد. دیوارها با استفاده از قالب تونل فرم قالب بندی می‌شوند، اما سقف‌ها به جای استفاده از همین سیستم، با قالب میز پرنده اجرا می‌شوند. به دلیل اینکه سقف‌ها معمولا نیازمند دقت و یکدستی بیشتری در پوشش دهی و یکپارچگی هستند، قالب میز پرنده با وزن سبک تر و قابلیت جابجایی سریع، امکان اجرای دقیق و منظم سقف ها را فراهم می‌کند و زمان نصب و برداشت آن به مراتب کمتر است.

کاربردهای استفاده از قالب نیمه تونل فرم

قالب نیمه تونل فرم با ایجاد یک چارچوب انعطاف پذیر و بهینه، کاربردهای فراوان و منحصر به فردی دارد که آن را از روش های سنتی متمایز می‌کند.

در پروژه های ساختمان های مسکونی و تجاری و کارخانه ها با مساحت بزرگ و چند طبقه، این سیستم امکان هماهنگی بی نقص بین اجرای سازه های دیواری و سقفی را فراهم می‌کند. استفاده از قالب تونل فرم در دیوارها، به همراه بهره گیری از قالب میز پرنده در سقف، باعث ایجاد یکپارچگی در اجرای سازه شده و زمان بندی پروژه را به طور زیادی بهبود می‌بخشد. این هماهنگی موجب کاهش تداخل های اجرایی، تسهیل در نظارت و کنترل کیفیت و در نتیجه بهبود عملکرد کلی سازه می‌شود.

از سوی دیگر، طراحی منحصر به فرد قالب نیمه تونل فرم موجب می‌شود که در شرایط بحرانی مانند زلزله یا اعمال بارهای جانبی، اتصالات بین دیوارها و سقف با مقاومت بالا عمل کنند و پایداری سازه افزایش یابد. همچنین این سیستم قابلیت تطبیق و سازگاری با شرایط مختلف را دارد و مهندسان می‌توانند بدون محدودیت های زیاد، تغییرات طراحی را با کمترین هزینه و زمان انجام دهند.

قالب نیمه تونل فرم علاوه بر مزایای معمول، به دلیل طراحی مدولار و قابل تنظیم، در پروژه هایی که نیاز به قالب بندی پیچیده دارند، بسیار موثر است. این سیستم امکان اعمال تغییرات سریع و دقیق در ابعاد و شکل قالب ها را فراهم می‌کند و به مهندسان این آزادی را می‌دهد تا با شرایط محیطی مختلف سازگار شوند. علاوه بر این، این قالب ها به کاهش نیاز به تجهیزات سنگین و هزینه های اضافی در حمل و نقل کمک می‌کنند. استفاده از این سیستم در پروژه هایی که زمان و فضا محدود هستند، می‌تواند باعث صرفه جویی زیادی در زمان و منابع شود و سرعت پیشرفت کار رو به طرز چشمگیری افزایش دهد.